Pieter Omtzigt met een eenzijdig pleidooi voor kernenergie
Herman Damveld, 3 november 2023
Pieter Omtzigt beweert dat kernenergie nodig is als de zon niet schijnt en de wind niet waait.
Als bewijs daarvoor haalt hij een rapport van Netbeheer Nederland aan. Maar in dit rapport staan vier toekomstbeelden, waarvan twee met en twee zonder kernenergie. Dat Omtzigt het rapport eenzijdig uitlegt, valt me eerlijk gezegd tegen. Hij presenteert zich immers graag als iemand die alle feiten op een rij heeft. Graag kom ik hierover met hem of zijn partijgenoten in gesprek.
Netbeheer Nederland bracht op 12 oktober 2023 het rapport ‘Integrale infrastructuur-verkenning 2030-2050’ uit met de nadruk op de elektriciteitsvoorziening.
1 In dit rapport worden vier scenario’s beschreven: Decentrale initiatieven (DEC), Nationaal leiderschap (NAT), Europese integratie (EUR) en Internationale handel (INT). Zowel in het scenario ‘Decentrale initiatieven’ als in ‘Internationale handel’ komt kernenergie niet voor, lezen we op pagina 43. Pagina 5 getiteld ‘Hoofdconclusies’ begint met: “Een klimaatneutraal Nederland in 2050 kan gerealiseerd worden volgens elk van de vier scenario’s.”
Er is een discussie ontstaan naar aanleiding van figuur 12 op pagina 45 van dit rapport. Pieter Omtzigt, de lijstaanvoerder van Nieuw Sociaal Contract (NSC), gebruikte deze figuur namelijk op 30 oktober tijdens een discussie met Frans Timmermans (PvdA/GroenLinks). Uit figuur 12 zou volgens Omtzigt volgen dat kernenergie nodig is. Deze figuur is echter gebaseerd op het scenario ‘Nationaal leiderschap’, waarbij de vooronderstelling is dat er in 2040 1.500 MW aan kernenergievermogen staat (een EPR is 1.500 MW) en 3.000 MW in het jaar 2050 (zie pagina 43). Deze figuur is geen weergave van het voorgestelde beleid maar “illustreert de rol van flexibiliteit in het elektriciteitssysteem” (pagina 45).
Netbeheer Nederland stelde over dit scenario: “In 2050 ontstaan een kleine 3000 uur per jaar tekorten: de basisvraag naar elektriciteit is in die uren groter dan de beschikbare opwek uit wind en zon. Tekorten worden opgelost door inzet van waterstofcentrales, ontladen van batterijen, afschakeling van de vraag in de industrie (DSR), import uit het buitenland en kernenergiecentrales.”
Kernenergie speelt hierbij een beperkte rol lijkt het, gegeven pagina 38 van het rapport: “Sneller en meer kerncentrales (bijvoorbeeld SMR’s) realiseren is ook een mogelijkheid, de waarschijnlijkheid hiervan is gezien de doorlooptijden in de nucleaire keten echter beperkt.”
De Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA) heeft over dit onderwerp op 19 mei 2023 een artikel over gepubliceerd. Volgens dit artikel komen situaties waarbij de zon niet schijnt en de wind niet waait (dit heet ook wel Dunkelflaute) erg weinig voor. Het idee dat er geen duurzame elektriciteit is als de zon niet schijnt en de wind niet waait verdient nuance volgens Jan Vos, voorzitter NWEA. Ook medeauteur van de Adequacy Outlook Koen Gorrissen laat in Energeia weten dat deze situaties soms een heel jaar niet voorkomen en soms een paar keer per jaar. “Doorgerekend komen we op zes uur per jaar waarin elektriciteitstekorten optreden door dit verschijnsel,” aldus Gorrissen.
2