Vragen over “duurzame zoutwinning” voor persluchtopslag Zuidwending

 

Herman Damveld, 10 februari 2022

 

Het zoutwinningsbedrijf Nobian organiseert op 14 en 16 februari informatieavonden bij Zuidwending. Het gaat om het maken van zoutholtes (cavernes) in de zoutkoepel Zuidwending. De cavernes moeten gebruikt worden voor de opslag van perslucht door Corre Energy. Dit plan roept vele vragen op, die we in vier groepen onderverdelen.

Wat is duurzaam?
De uitnodiging begint met de woorden “duurzame zoutwinning”. Maar wat is dat? Het woord ‘duurzaam’ wordt veel gebruikt in de betekenis van ‘duurzame ontwikkeling.’ Het komt erop neer dat toekomstige generaties niet slechter af mogen zijn dan de huidige. Het doel van duurzame ontwikkeling is volgens een veelbesproken rapport van de Verenigde Naties “de harmonie in de samenleving te bevorderen, tussen mensen onderling maar ook tussen mens en natuur.”¹ Onderschrijft Nobian dit doel?

Is zoutwinning duurzaam of onomkeerbaar?
Door de opslag van aardgas in de zoutkoepel Zuidwending zal volgens TNO tot 2050 de bodemdaling 8,2 tot 16,4 centimeter zijn.² Daar komt nog de opslag van waterstof en van perslucht bij. Welke gevolgen heeft dat voor de bodemdaling? En hoe betrouwbaar zijn de schattingen over de bodemdaling? Vergelijk dit met de berekeningen van de bodemdaling door de zoutwinning in Friesland. Durk van Tuinen (oud-directeur van Frisia Zout B.V.) zei hierover op 18 januari 2022 dat de bodemdaling 4 tot 5 centimeter per jaar is in plaats van de berekende 1 tot 2 centimeter per jaar.³ Dat betekent een duurzame verandering, immers bodemdaling is onomkeerbaar en onherstelbaar. Wat is voor Zuidwending van toepassing?
Of bedoelt Nobian iets heel anders? Deze firma stelt namelijk: “Onze producten zijn essentiële chemicaliën die duurzaamheid in de volledige waardeketen ondersteunen, zoals bij de productie van lichtgewicht materialen voor elektrische auto's, accu’s, isolatiematerialen en windmolens.”⁴ Betekent het dat bodemdaling bij Zuidwending aanvaardbaar is vanwege de duurzaamheid elders?

Kan een proefboring leiden tot afzien van opslag van perslucht?
Volgens de uitnodiging is een ‘evaluatieboring’ nodig voor een veilig ontwerp van de caverne. Die boring is later dit jaar gepland. Maar wat is de definitie van veiligheid? Is deze definitie vooraf bekend en openbaar? Is het mogelijk dat uit deze boring blijkt dat de veiligheid niet gegarandeerd kan worden? En betekent het dat ook de mogelijkheid bestaat dat het plan voor de opslag van perslucht niet mag doorgaan? Of staat nu al vast dat een caverne aangelegd zal worden?

Waarom de zoutkoepel bij Zuidwending, er zijn immers meer zoutkoepels?
Volgens TNO is er “voorlopig geen marktvraag die de aanleg van een nieuwe zoutverwerkingsfabriek rechtvaardigt, en het transporteren van zout/pekel over grote afstanden is economisch niet rendabel.” Nieuwe cavernes worden daarom alleen aangelegd bij de bestaande zoutwinningslocaties zoals Zuidwending en Winschoten, concludeerde TNO.⁵

Opslag van perslucht kan bijdragen aan een duurzame energievoorziening. Vandaar dat we het belangrijk vinden om nauwgezette antwoorden op deze vragen te krijgen.

Voor uitgebreide informatie over deze plannen klik hier. {pdf, 1MB}