/HGO/logo.jpgHoud Groningen Overeind!

Aardbeving Westerwijtwerd tussen “niet onverwacht” en “crisisaanpak vereist”

 
Herman Damveld, 1 juni 2019
 
De NAM: aardbeving Westerwijtwerd niet onverwacht en niet opvallend.
Het Staatstoezicht op de Mijnen: crisisaanpak nodig voor de veiligheid van de Groningers.
 
Terwijl de NAM de aardbeving bij Westerwijtwerd niet onverwacht en niet opvallend noemde, vond het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) dat een crisisaanpak van de versterking nodig is voor de veiligheid van de Groningers.
 
Groningen werd op 22 mei 2019 om 5:49 uur getroffen door een aardbeving met een kracht van 3.4 op de schaal van Richter. “Het epicentrum lag bij Westerwijtwerd in het westen van de gemeente Loppersum. Op basis van wat mensen in het gebied hebben waargenomen, lijkt dit een relatief lange beving te zijn geweest die tot in de stad Groningen is gevoeld.” Dat schreef het Staatstoezicht op de Mijnen op 22 mei 2019.1 Deze aardbeving leidde tot veel verontrusting bij de bevolking.2 3 Zo noemde de Groninger commissaris van de Koning René Paas in navolging van minister-president Rutte deze aardbeving een nachtmerrie: “De verhalen over huilende kinderen, mensen die erdoor wakker worden. Mijn beeld is dat er nog nooit zo veel mensen zijn geweest die de aardbeving hebben gevoeld. Het gevoel van onveiligheid is nog altijd enorm en dit zal het gevoel van onveiligheid vergroten.” 4 Op 29 mei 2019 stond de stand van het aantal nieuwe schademeldingen op 2.875. Veertien meldingen van een acuut onveilige situatie (AOS) zijn gegrond verklaard.5 Volgens de NAM was de aardbeving echter niet onverwacht en niet opvallend.6
 
De NAM over deze aardbeving
Volgens de NAM vond deze aardbeving plaats na een relatief rustige periode van het Groningen-gasveld voor wat betreft seismiciteit en vervolgt: “Echter, de berekende kans op een beving met een magnitude van 3.6 (op de schaal van Richter, H.D.) of hoger in 2019 is, zelfs na de productiereducties van de afgelopen jaren, nog steeds circa 13 procent (…). Met deze eerder berekende kans is wat ons betreft dan ook geen sprake van een onverwachte gebeurtenis.”
Het epicentrum van de Westerwijtwerd-aardbeving lag “in het westelijk gedeelte van het meest aardbevingsgevoelige gebied van het Groningen gasveld rond Loppersum,” schreef de NAM. In deze regio is de gaswinning gestopt. De gaswinning gebeurt nu vooral in het zuidoostelijke deel van het Groningen-gasveld. Daar is de gasdruk verder gedaald. Hierdoor is naar de NAM verwacht “gas vanuit het noordwesten van het veld naar het zuidoosten blijven stromen, met als gevolg een daling van de gasdruk in het noordwesten en verdere bodemdaling en kans op aardbevingen rond Loppersum.” De NAM stelde dat de gemeten grondversnelling en de duur van de aardbeving overeenkomen met de uitkomsten van de rekenmodellen: “De conclusie is dan ook dat er met deze beving geen sprake is van een opvallende seismische gebeurtenis.”
 
Het Staatstoezicht op de Mijnen over deze aardbeving
Het SodM heeft op 28 mei 2019 een advies uitgebracht aan minister Wiebes. “Hoewel technisch gezien de beving niet onverwacht was, is de situatie in de regio zodanig dat het SodM adviseert een aantal maatregelen te nemen gericht op zowel de versterkingsoperatie als de gaswinning,” Het SodM adviseerde dan ook om “de versterkingsoperatie als een crisis aan te pakken. Alleen dan bereik je de vereiste snelheid die nodig is voor de veiligheid van de Groningers.” Het SodM herhaalde eerdere stellingnames over de omvang van de gaswinning: “Vanuit het oogpunt van veiligheid adviseert SodM om volgend gasjaar (2019/2020, H.D.) bij een gemiddelde winter niet meer dan 12 miljard m3 te winnen uit het Groningen-gasveld.”7 Al vanaf 2013 pleit het SodM voor een maximale gaswinning van 12 miljard m3 per jaar.
 
Waarom 3.4 op de schaal van Richter?
Waarom was de kracht 3.4 op de schaal van Richter? Ik heb een tabel gemaakt aan de hand van gegevens van het KNMI van 22 mei 2019.8 In tabel 1 staat een aantal metingen op verschillende afstanden van het epicentrum. Merk op dat op 1,4 kilometer afstand de kracht 3.31 was op de schaal van Richter en dat verderop de kracht groter is, tot op ruim 100 kilometer zelfs meer dan 3.4, hetgeen de vraag oproept hoe men aan 3.4 komt. Hetzelfde constateerde ik overigens bij de aardbeving bij Zeerijp, toen ook onduidelijk was waarom de kracht 3.4 was.
 
Tabel 1
Aardbeving Westerwijtwerd afstand en kracht
 
Afstand tot epicentrum (kilometer)
Kracht schaal van Richter
1,4
3.21
4,2
3.63
6,9
3.23
7,1
2.96
12,5
3.45
15,1
3.84
17,2
3.31
23,1
3.69
32,5
3.65
98,6
3.48
106,7
3.54
 
 
Dat de beving tot in de stad Groningen is gevoeld, klopt. Zie hieronder de meting van mijn NAM-gebouwensensor. Bij mij was geen duidelijk tijdsverschil tussen het tijdstip dat het KNMI noemt en bij mij thuis. Mijn huis ging bijna 1,7 millimeter horizontaal heen en weer (zie figuur 1). Opvallend is ook de duur van de aardbeving: bijna 60 seconden (zie figuur 2).
Bij de aardbeving bij Zeerijp in januari 2018 was de uitslag 1,6 millimeter en dat was toen de reden dat mensen van TNO, die de gebouwensensoren beheren in opdracht van de NAM, hier moesten komen om de meten of er aan de buitenkant schade was. Dat is toen niet geconstateerd. Wel gaf men in bedekte termen aan dat aan de binnenkant wel iets zou kunnen zijn. Dat heb ik gemeld aan de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade (TCMG) en inderdaad, ik kreeg schadevergoeding.
 
Figuur 1
Aardbeving Westerwijtwerd zoals gemeten bij Herman Damveld
 /Redactioneel/GrafiekWesterwijtwerd.jpg
 
 
 
Figuur 2
Grondversnelling en tijdsduur als gemeten bij Fraeylemaborg
/Redactioneel/Fraeylemaversnelling.jpg
 
© 2023 Houd Groningen Overeind                                                                     HGO maakt gebruik van Sitemagic CMS