22 oktober 2018
EZK: een 'traineren-want-het-kost-centjes-mentaliteit'.
Op 19 oktober pronkt minister Wiebes met de titel 'Veiligheid van de Groningers staat zeker voorop' op de opiniepagina van het Dagblad van het Noorden. In dit stuk berispt hij Eerste kamerlid CDA-senator Pia Lokin-Sassen en stelt hij ons Groningers gerust. Het is een mager staaltje crisismanagement als reactie op het Eerste Kamerlid en de vele Groningers die de Wet minimalisering gaswinning Groningen onverantwoord vinden.
Ondanks beloften nog steeds jarenlange onveiligheid
Wiebes schrijft: ‘Al in 2023 komt de gaswinning volgens plan op circa 4 miljard kuub. En Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) en heeft geoordeeld dat het daardoor al snel veiliger zal worden in Groningen’. Ja, als de gaswinning daadwerkelijk snel naar nul gaat. En ja, als de modellen kloppen! Ik heb gejuicht om het voornemen van de minister om de gaskranen van het Groningerveld snel te sluiten. Het stoppen met het winnen van gas is inderdaad dé manier om de bodem onder ons te temmen. Maar we zitten nu en de komende jaren nog met bevingen, schades blijven verschijnen én de kans op een grote klap is nog steeds significant aanwezig.
Ik krijg in hevige mate jeuk van de repeterende retoriek van de politiek dat ‘de veiligheid van ons Groningers voorop staat’. Het is mij allang duidelijk dat een zware aardbeving met mogelijk doden tot gevolg (en een totaal ontwrichte provincie) als aanvaardbaar risico wordt gezien door Den Haag. Het feitelijk handelen van de overheid laat dit openlijk zien.
De minister en zijn ministerie van Economische Zaken & Klimaat framen voortdurend dat onze daadwerkelijke veiligheid voorop staat. “Er is een nieuwe werkelijkheid.. We gaan snel naar nul… We doen het voor jullie veiligheid”. Maar uit het acteren van het ministerie van EZK blijkt al jarenlang dat het een ordinaire centenkwestie is. En daarbij mag het geen rol spelen dat wingewest Groningen de Randstad de laatste decennia zo’n beetje heeft onderhouden. Want je verantwoordelijk voelen voor de ellende - en daarmee schatplichtig zijn - kost nog meer centjes.
Daarom schuift het ministerie van EZK en zijn diverse ministers al jarenlang de problematiek op de lange baan. Onafhankelijk van coalities.
Aan de oorzaakkant van het Groninger Gasdebacle: de gaswinning, wordt er bijvoorbeeld geen echte actie ondernomen door EZK om grote bedrijven te bewegen om van het Groninger gas af te gaan. Bedrijven een brief schrijven dat ze van het gas af moeten heeft weinig effect, als dwingende en facilitaire maatregelen achterwege blijven. Bedrijven zullen niet ongedwongen in iets investeren, wanneer ze niet weten wat het oplevert
Uit alles blijkt een moeilijk te peilen weerstand van het ministerie EZK tegen het te nemen van Groningsgas beperkende maatregelen. Meestribbelen is hier een mooie omschrijving voor. Een woord dat steeds vaker wordt gebruikt. Het ministerie van EZK lijkt hier de meester meestribbelaar.
Aan de gevolgkant, de schade en versterkingskant, is het momenteel een puinhoop als nooit tevoren. Ook weer door toedoen van de traineren-want-het-kost-centjes-mentaliteit van Den Haag.
Nadat de NAM en het CVW er niet in slaagden om de schades goed af te handelen, hebben we nu een Technische Commissie Mijnbouwschade Groningen (TCMC). Maar deze overheidsorganisatie lijkt er ook niet meer uit te komen en voelt zich gedwongen om, door enorme caseload, weer met ex- NAM-mers en CVW-ers in zee te gaan. Dat doet het vertrouwen geen goed.
Ook de organisatie van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) loopt niet goed. De minister zegt dat deze organisatie snel de versterking ter hand kan neme. Maar het lijkt soms alsof deze organisatie geen financiële armslag en mandaat heeft of krijgt voor de uitvoering van de versterking krijgt; van die zelfde minister. Is deze organisatie uberhaupt wel voldoende bij machte om op een adequate wijze de versterkingsoperatie te starten?
En ondertussen blijft het onder onze bezittingen en landerijen rommelen. Onze huizen vertonen steeds weer scheuren. En wat minstens zo erg is, is dat we ons ongerust moeten blijven afvragen of de huizen waarin we met onze gezinnen wonen wel echt veilig zijn. Voor veel mensen die te maken hebben met de gevolgen van de gaswinning is de rek eruit. Moegestreden, radeloos om de redeloosheid van ‘onze’ overheid, worden hier niet alleen huizen en erfgoed geruïneerd maar ook de levens van onze mede-Groningers. Willens en wetens.
Het Nationaal Programma Groningen (een begin van een ‘schuldbekentenis’?) zorgt er nu voor dat de focus van de lastige (en kostbare) thema’s als schade en versterking wordt afgeleid. Een virtuele blinkende zak met munten doet nekken rekken. ‘Vooruitkijken!’, is nu het adagium van bedrijfsleven en overheden. En de burgers hebben het nakijken in hun beschadigde en onveilige huizen.
Ik hoop dat de Tweede Kamer snel een parlementaire enquête start. Daar roepen we in Groningen al zo lang om! Ook in het belang van de Tweede Kamer zelf... Ik vermoed dat het beteugelen van de macht van het ministerie van Economische Zaken & Klimaat zowel de democratie als de Groningers ten goede komt.
Dus aan het werk Tweede Kamer!
Derwin Schorren.
De vice-voorzitter van de Groninger Bodem Beweging reageert op persoonlijke titel op de 'Opinie' van minister Eric Wiebes, in het Dagblad van het Noorden van afgelopen vrijdag.
Klik hier om die Opinie te lezen.
De reactie van de minister was weer een reactie op het stuk van Eerste Kamerlid Mw.
Pia Lokin-Sassen.
Klik hier om die Opinie te lezen