Herman Damveld, bijgewerkt 6 juli 2024

 

 

De afgelopen tijd lees ik regelmatig artikelen over nieuwe kerncentrales. Daarbij gaat het regelmatig over de Eemshaven. Maar de Tweede Kamer nam op 10 maart 2021 met 95 tegen 54 stemmen een SP-motie aan om de Eemshaven van de lijst te schrappen; VVD, CDA en SGP waren tegen.¹ Op 23 februari 2024 kondigde de regering aan deze locatie definitief van de lijst te halen.² De BBB-Provinciale Staten Groningen pleitte op 15 mei 2024 echter juist voor kerncentrales aan de Eemshaven.³

Ik lees: “BAM Infra wil samen met het Britse Rolls-Royce kleine kernreactoren gaan bouwen in Nederland.”⁴ Ze heten ook wel SMR, wat staat voor small modular reactor, een verzamelnaam voor wel 60 verschillende ontwerpen van een groot aantal bedrijven wereldwijd. Naast die van Rolls-Royce zijn de ontwerpen van de Amerikaanse bedrijven NuScale en General Electric toonaangevend. 

De Rolls-Royce-kerncentrale heeft volgens het ontwerp een elektrisch vermogen van 470 Megawatt (MW). Ter vergelijking: de kerncentrale Borssele telt 480 MW. Ik ben wel eens in Borssele geweest, maar dit is echt geen kleine centrale. De benaming is dan ook onjuist.

Het krantenartikel vervolgt: “Het zijn een soort bouwpakketten: ze worden in onderdelen gemaakt die vervolgens op locatie in elkaar worden gezet.” Rolls-Royce kan die bouwpakketten echter voorlopig niet maken. Het is de bedoeling dat die pakketten in een fabriek gereed worden gemaakt. In juli 2022 werd bekend dat er een paar mogelijke locaties zijn voor een dergelijke fabriek. Maar de bouw zal pas beginnen als er een vergunning is voor een reeks kerncentrales. En die vergunning is er tot nu toe niet. Daarmee is het onduidelijk wanneer die bouwpakketten besteld kunnen worden.

Op de dag dat BAM in de kleinere reactoren stapte, hield het Amerikaanse NuScale er juist mee op. De ontwikkeling van deze reactor begon in 2003.⁵ In januari 2023 bleek dat de reactor 53% duurdere stroom zou leveren dan gepland.⁶ Daarop kende het Amerikaanse ministerie van energie 1,4 miljard dollar subsidie toe.⁷ Echter, op 8 november 2023 besloten NuScale en de betreffende energiebedrijven in de staat Utah om technische en economische redenen toch te stoppen met de bouwplannen.^{8 9 10}

 

Aan de voorbereiding voor de bouw van een kerncentrale van 300 Megawatt naar een ontwerp van General Electric is in stilte gewerkt. Op 3 november 2023 hield Aaldrik Haijer, directeur van Water & Energy Solutions in Groningen, tijdens een VVD-bijeenkomst een pleidooi voor deze kerncentrale: “We hebben de afgelopen 5 jaar een veertigtal studies gedaan met een man of tachtig; en dat deden we in volledige beslotenheid. (…) We hebben 20 locaties in Nederland die interessant zijn om kerncentrales te bouwen. Eind van dit jaar kiezen we daar drie van en begin volgend jaar maken we bekend wat de eerste locatie is waar we gaan bouwen.” Hij zei er “nu niet mee te koop te lopen,” maar “ermee naar buiten te komen als we begin volgend jaar de eerste locatie hebben.” Een voorwaarde daarbij is volgens hem instemming van het bestuur op zowel plaatselijk als regionaal niveau.¹¹

Zowel BAM als Haijer hebben het niet over de opslag van kernafval. Onderzoekers van Stanford University concludeerden in mei 2022 in het tijdschrift PNAS dat SMR’s wat betreft volume mogelijk 2 tot 30 keer meer radioactief afval produceren, afhankelijk van het type SMR.¹² En dat terwijl de regering al vanaf 1976 opslag van kernafval in de noordelijke zoutkoepels wil realiseren (Ternaard in Friesland; Pieterburen en Onstwedde in de provincie Groningen; Schoonloo, Gasselte-Drouwen, Hooghalen en Anloo in Drenthe).^13 14 15 Komen proefboringen in zoutkoepels weer op de agenda?

Dat het elektriciteitsgebruik aanzienlijk gestegen is door de invoering van 5G voor de mobiele telefoons, daarover heeft men het ook liever niet. De beschikbare gegevens laten zien dat het systeem 5G zes keer zoveel elektriciteit gebruikt als 2G.¹⁶

Deze en vele andere gegevens staan in dit rapport.