Begerige blikken naar Groninger gas
Herman Damveld, 14 maart 2022
Begin februari 2022 leek het er echt op dat de gaswinning uit het Groningen-veld na dit jaar bijna helemaal zou stoppen. Dat zou in het nieuwe gasplan komen te staan, dat de regering voor 1 april zou publiceren. Maar toen begon de Russische regering met de oorlog tegen Oekraïne. Sindsdien is meer gas uit het Groningen-veld de begerige boodschap die we herhaaldelijk horen en lezen. De oorlog in Oekraïne lijkt op een goed moment te komen en wordt gretig aangegrepen om de regering ertoe te bewegen juist meer gas uit het Groningen-veld te winnen. Dit is een oneerlijke discussie, temeer daar de argumenten voor meer gas uit Groningen vaak onjuist zijn. Hier noem ik als een van de vele voorbeelden een artikel van Jesse Frederik in De Correspondent van 7 maart jl.
1 Ik had hem hierover vragen gesteld. Die heeft hij echter niet beantwoord.
Terug naar 40 miljard kubieke meter gas per jaar uit het Groningen-veld? Frederik noemt in zijn artikel het winnen van 40 miljard kubieke meter (m3) gas per jaar uit het Groningen-veld om aan te geven hoeveel geld dat zou opleveren. Ik had hem gevraagd naar het bewijs dat technisch gezien inderdaad 40 miljard m3 per jaar gewonnen kan worden.
De NAM is immers bezig de gaswinning af te bouwen en bestaande winningslocaties af te sluiten, zodat minder gas gewonnen kan worden. Sinds het besluit van de regering op 29 maart 2018 om de gasproductie in het Groningen-gasveld zo snel mogelijk te beëindigen zijn 9 van de 29 winningslocaties gesloten. Nu wordt volgens de NAM nog gas gewonnen uit vijf resterende locaties.
2 Exacte gegevens over hoeveel gas hiermee maximaal gewonnen kan worden zijn mij niet bekend. Wel weet ik dat de NAM een jaar of vier geleden nog het plan had om extra compressoren aan te brengen op de winningslocaties om op die manier zoveel mogelijk gas met de goede druk te kunnen leveren. Maar daar heeft de NAM van afgezien vanwege de besluiten van de regering. Ook dat wijst op minder gas winnen dan een paar jaar geleden.
Blijkbaar heeft Frederik gegevens dat toch 40 miljard m3 gas per jaar gewonnen kan worden, ook zonder deze extra compressoren. Vandaar dat ik hem had gevraagd om gedetailleerde bewijzen.
Terug naar mogelijk 100 doden door aardbevingen? Volgens gegevens uit 2014 van de NAM en het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) konden bij de omvang van de gaswinning van toen, namelijk zo’n 30 miljard m3, door een aardbeving meer dan 100 doden vallen, terwijl 1200 huizen zouden kunnen instorten. Daarbij ging het om een aardbeving met een kracht van 5 op de schaal van Richter. Bij een aardbeving van kracht 4 zou het om 5 doden gaan.
3 Bij 40 miljard m3 per jaar is de schade groter, was mijn stelling.
Daarom heb ik Frederik gevraagd naar zijn gegevens over dergelijke aardbevingen, de kansen daarop en de gevolgen ervan. Ook vroeg ik hem naar een inhoudelijke argumentatie waarom hij deze gevolgen aanvaardbaar vindt. Immers, was mijn redenering, omdat hij 40 miljard m3 per jaar noemt om vervolgens voor te rekenen hoeveel aardgasbaten die zouden opleveren, vindt hij deze gevolgen aanvaardbaar, was mijn conclusie. Helaas kom ik niet te weten wat hij hiervan vindt.
Uitleveren aan Poetin?
Frederik stelt: “Want het is te bizar voor woorden dat we ons uitleveren aan de genade van die kleine potentaat uit Rusland, en gas met een krankzinnige klimaatafdruk importeren tegen astronomische prijzen, omdat de Groninger gaswinning kosten-baten-immuun is verklaard.”
Daarom vroeg ik hem of hij mij de exacte data wilde sturen over het gasgebruik, onderverdeeld in hoogcalorisch en laagcalorisch. De meeste Nederlandse gascentrales gebruiken hoogcalorisch gas, terwijl dat uit Groningen laagcalorisch is. Is Frederik het met mij eens dat die gascentrales niet draaien op laagcalorisch gas?
Belangrijker nog: hoezo is de Groninger gaswinning kosten-baten-immuun verklaard? Door wie is dat wanneer gebeurd? Welke kosten en welke baten zouden wel meegenomen moeten worden? Hoe weegt hij in dit verband de gezondheidsschade van vele Groningers? Mag ik hierover kwantitatieve data, vroeg ik? Ook in dit geval kwam er geen antwoord.
Een eerlijke discussie In 2011 zat zo’n 740 miljard m3 winbaar gas in het Groningen-veld.
4 5 6 Volgens de winningsplannen van toen zou het gasveld in het jaar 2028 leeg zijn geweest. Dat is 6 jaar na nu. Dan hadden we allang moeten beginnen met discussiëren over alternatieven voor gas uit Groningen. Die plannen hadden ook uitgevoerd moeten worden, zodat Nederland zonder haast en angst had kunnen werken aan een goede energievoorziening vanaf 2028. Dat zou een eerlijke discussie zijn geweest.
Na de aardbeving bij Huizinge in 2012 mocht minder gas gewonnen worden dan in 2011 gepland was. Vandaar dat er nu nog 515 miljard m3 winbaar gas in het Groningen-veld zit, 200 miljard m3 meer dan zonder aardbevingen. En de begerige blikken zijn nu met onjuiste argumenten hierop gericht. Het lijkt wel of het goed uitkomt dat er aardbevingen zijn geweest: daardoor zit er meer gas in het Groningen-veld dan wanneer de Groninger aarde niet gebeefd had.
Dat vind ik geen eerlijke discussie.